Ο Κοσμάς ο Αιτωλός (1714 – 1779), γνωστός και ως Πατροκοσμάς, ήταν Έλληνας μοναχός της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Γεννήθηκε στο χωριό Μέγα Δένδρο της Τριχωνίδας Αιτωλοακαρνανίας, κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Μαθήτευσε στα διδασκαλεία της Παρνασσίδας και της Ναυπακτίας πλάι σε ονομαστούς ιεροδιδασκάλους.
Το 1749 πήγε στην Αθωνιάδα Σχολή του Αγίου Όρους (χερσόνησος του Άθω), όπου έκανε σπουδές ανωτέρου επιπέδου στη θεολογία και τη φιλοσοφία. Εκεί υπήρξε μοναχός για δύο περίπου χρόνια στη μονή Φιλοθέου του Αγίου Όρους. Στα 1759, εγκατέλειψε το μοναστήρι και ξεκίνησε τις περιοδείες του στη Δυτική και Βόρεια Ελλάδα, παρακινώντας με θέρμη τους Ορθοδόξους Χριστιανούς να ιδρύσουν σχολεία. Μέσα σε 16 χρόνια, ίδρυσε πάνω από 100 σχολεία.
Στις Διδαχές του, απέτρεπε τη χρήση της Αρωμανικής και Αλβανικής γλώσσας και παρότρυνε τους γονείς να μάθουν στα παιδιά τους ελληνικά, τα οποία είναι η “γλώσσα της Εκκλησίας”.
Να σπουδάζετε και εσείς, αδελφοί μου, να μανθάνετε γράμματα όσον ημπορείτε. Και αν δεν εμάθετε οι πατέρες, να σπουδάζετε τα παιδιά σας, να μανθάνουν τα ελληνικά, διότι και η Εκκλησία μας είνε εις την ελληνικήν. Και αν δεν σπουδάσης τα ελληνικά, αδελφέ μου, δεν ημπορείς να καταλάβης εκείνα οπού ομολογεί η Εκκλησία μας.
Μετά την Ελληνική επανάσταση του 1770 στην Πελοπόννησο (που υποκινήθηκε από τους αδελφούς Ορλώφ με την υποστήριξη της Ρωσίας), οι Τούρκοι τον υποπτεύονταν ως πράκτορα των Ρώσων. Με την κατηγορία αυτή συνελήφθη και εκτελέστηκε στις 24 Αυγούστου του 1779 στην πόλη Μπεράτ της Αλβανίας.
Ο Πατήρ Κοσμάς ο Αιτωλός ανακηρύχθηκε επίσημα άγιος από το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως στις 20 Απριλίου 1961.
Προφητείες του Αγίου Κοσμά
Από τη διδασκαλία του σώθηκαν αρκετές διδαχές και προφητείες για την ελευθερία του Γένους…
“Καλλίτερα να αφήσετε τα παιδιά σας φτωχά και γραμματισμένα παρά πλούσια και αγράμματα”.
” Ίδια την έκαμεν ο Θεός την γυναίκαν με τον άνδραν, όχι κατωτέραν “.
Μερικές από τις προφητείες που είπε κατά την τελευταία περιοδεία του το 1779 στη Δρόβιανη της Β. Ηπείρου, όταν ρωτήθηκε πότε θάρθη το “ποθούμενον”. “Όταν θα γίνουν αυτά που κατά θεία φώτιση θα σας πω κοντά θάναι…”
1. Θάρθει καιρός που θα δεθεί ο κόσμος με μια λινιά κι’ οι άνθρωποι, όσο μακριά κι’ αν είναι θα μιλούν εύκολα συνατοί του σαν νάναι στον πλαϊνό οντά κι’ ας είναι ο ένας στην Πόλη κι’ ο άλλος στη Μοσχοβιά.
2. Θα δείτε να πετάνε άνθρωποι στον Ουρανό σαν μαυροπούλια και να ρίχνουν φωτιά στον κόσμο. Όσοι θα ζουν τότε θα τρέξουν στα μνήματα και θα φωνάξουν : “Βγάτε σεις οι πεθαμένοι να μπουμ’ εμείς οι ζωντανοί”.
3. Θάναι καιρός που οι Ρωμιοί θα τρώγονται συνατοί τους. ‘Εγώ δε σας συνιστώ αγάπη και ομόνοια.
4. Θα ιδείτε στον κάμπο ένα αμάξι δίχως άλογα να ροβολάει γρηγορότερα από το λαγό.
Σημ. Το υλικό για τη συγκεκριμένη σελίδα προέρχεται από την ελληνική έκδοση της δικτυακής εγκυκλοπαίδειας Wikipedia. Περισσότερα στοιχεία μπορείτε να δείτε στη διεύθυνση: http://el.wikipedia.org/wiki/Κοσμάς_ο_Αιτωλός