Αγ. Μάρκος – Πατροκοσμάς

Πριν ξεκινήσουμε καλό είναι να ενημερωθούμε από τους ντόπιους αν έχει καθαριστεί πρόσφατα ο μέτριας βατότητας χωματόδρομος. Φεύγουμε πρωί και ακολουθούμε τον δρόμο δυτικά της πλατείας προς τα Αμπέλια. Στο τέλος του χωριού, στρίβοντας δεξιά αρχίζει η ανάβαση από τη γη στον ουρανό. Κινούμαστε ήδη πάνω από το χωριό που απλώνεται δεξιά μας στην πλαγιά γραφικό, καταπράσινο και γαλήνιο. Ξεχωρίζουν οι στέγες οι περισσότερες κεραμιδένιες και μερικές με τη χαρακτηριστική πλάκα, με τις καμινάδες που αιωρούνται στέλνοντας την ανάσα των σπιτιών στα ουράνια.
Καθώς ανεβαίνουμε κυριαρχούν τα πουρνάρια και οι κουμαριές , που απλώνονται τριγύρω με μικρά διάκενα από αγρούς που έχουν μείνει πια ακαλλιέργητοι, μικρούς βοσκοτόπους και συστάδες θάμνων.
Αριστερά μας προβάλλει ένας κατάφυτος λόφος που λες και η φύση τον τοποθέτησε εκεί για να δεχτεί στην πλάτη του το μικρό ξωκκλήσι του Αγίου Μάρκου με το λιτό εσωτερικό διάκοσμο.

Στρίβουμε αριστερά και σε λίγο φτάνουμε στον προνομιούχο τόπο με την πανοραμική θέα. Αφήνοντας το βλέμμα ελεύθερο να περιπλανηθεί οι εικόνες πλημμυρίζουν το μυαλό απομακρύνοντας κάθε σκέψη.

Άγιος Μάρκος

Μπροστά τα Τζουμέρκα θεόρατα μας κλείνουν το μάτι και μας καλούν κοντά τους, απέναντι το Ξεροβούνι, φορτωμένο χωριά, με τον Άραχθο να κυλάει ήσυχα στα πόδια του μας χαμογελά. Η Ράμια ξαπλωμένη νωχελικά γεμάτη γοητεία δυτικά και η Ρουπακιά πνιγμένη στο πράσινο μας μαγεύει. Από εδώ μπορείς να παρατηρήσεις τη διαστρωμάτωση δέντρων, φυλλωμάτων και χρωμάτων στους γύρω λόφους και πώς τα δέντρα αναπτύσσονται σε ζώνες καθορισμένες από συγκεκριμένο υψόμετρο. Αφού κατεβούμε από τον λόφο και πριν συνεχίσουμε, κάνοντας μια μικρή παράκαμψη στ’ αριστερά μας στη ρίζα του γέρικου πλάτανου συναντάμε μια πέτρινη βρύση που θα μας δροσίσει.

Συνεχίζοντας την ανάβαση αισθανόμαστε ότι ήδη έχουμε φτάσει στα μισά της διαδρομής. Ο δρόμος πια κινείται στην άκρη του γκρεμού και το βλέμμα κατρακυλάει με τρόμο σταματώντας στον συνοικισμό του Αγίου Γεωργίου που ανεβαίνει και αυτός ως τους πρόποδες των Τζουμέρκων. Σιγά – σιγά το έδαφος γίνεται πετρώδες και η σκληράδα της πέτρας συνυπάρχει με την απαλότητα των αγριολούλουδων. Η βλάστηση χαμηλώνει και οι φτέρες ντύνουν τις πλαγιές, μαζί με τους απαλόκεδρους.

Χρήσιμα Στοιχεία

Οι κορυφές των Τζουμέρκων στέκουν περήφανες και μοιάζουν τόσο κοντά.

Το εκκλησάκι του Πάτερ Κοσμά σε πλήρη συστοιχία με το πέτρινο βουνό που υψώνεται πίσω του καθαγιάζει το χώρο και μας καλωσορίζει.

Περπατώντας κάτω από τις καρυδιές και τις ακακίες που το περιβάλλουν, ανιχνεύουμε τα πατήματα του Πάτερ Κοσμά και στο σημείο που τοποθέτησε το σταυρό «ακούμε» τις διδαχές του.
Ο Άγιος δίδασκε το λόγο του Κυρίου, αλλά παράλληλα προέτρεπε τον κόσμο να μάθει γράμματα .

«Χτίστε σχολεία» έλεγε χαρακτηριστικά. Ανεπιθύμητος και πολλές φορές κυνηγημένος από τους προύχοντες για τις προτροπές του αυτές, δίδασκε έξω από τους οικισμούς.

Ίσως αυτός είναι ο λόγος που δίδαξε εδώ, στους πρόποδες του βουνού.

Εδώ στις 24 Αυγούστου κάθε χρόνο συρρέουν ταπεινοί προσκυνητές από ολόκληρη την περιοχή των Τζουμέρκων για να τιμήσουν τη μνήμη του Αγίου και μετά τη λειτουργία, υπό τους ήχους της ηπειρώτικης μουσικής, συμμετέχουν στο παραδοσιακό πανηγύρι, που οργανώνουν οι σύλλογοι Κυψελιωτών Άρτας και Αθήνας. Και όταν ο ήλιος χαμηλώσει δίνουν ραντεβού για το καγκελάρι, το βράδυ στην πλατεία του χωριού. Αφού δροσιστούμε με το νερό της βρύσης, επιστρέφουμε με πληρότητα εικόνων και συναισθημάτων.

Ακολουθούμε τη διαδρομή προς το Διάσελο. Εδώ το ηπειρώτικο τοπίο αιφνιδιάζει με τις εναλλαγές του. Μετά το πετρώδες έδαφος ο δρόμος ελίσσεται ανάμεσα σε πυκνό ελατόδασος με μικρότερο επίπεδο δυσκολίας. Περνούμε δύο χειμάρρους, που δίνουν ραντεβού χαμηλότερα, διασχίζουμε την πλαγιά με τις φτέρες και πάλι μέσα από τα έλατα φτάνουμε στο Διάσελο απολαμβάνοντας το αλπιικό τοπίο.
Εναλλακτική πρόταση είναι να αφήσουμε το αυτοκίνητο στο Διάσελο και αν οι αντοχές μας το επιτρέπουν, να απολαύσουμε τη διαδρομή με τα πόδια. Ή ν’ ακολουθήσουμε την αντίθετη πορεία: χωριό -Διάσελο – Πάτερ Κοσμάς – Άγιος Μάρκος- Αμπέλια – χωριό.